Piri reis kimdir ?
Türk denizci ve aynı zamanda kartograf. Asıl adı Ahmet Muhiddin piri olan piri reis. Batımızın güzel ili Çanakkale’nin Gelibolu ilçesinde tam tarihi belli olmasa da 1465 ve 1470 arası olduğu tahmin ediliyor.
Osmanlının tecrübeli denizcisi Kemal Reis’in yeğeni. Hacı Ali Mehmet’in ise oğludur.
Türk tarihçi İbni Kemal o tarihlerde Gelibolu’ da doğan çocuklar için şu tanımlamayı yapmıştır: “Gelibolu’ da doğan çocuklar timsah gibi su içinde büyürler. Beşikleri ecel tekneleridir. Sabah ve akşam gemi seslerinin ninnisiyle uyurlar.” Bu benzetmeyle büyüyen geleceğin büyük denizcisi. Muhiddin Piri on bir yaşına kadar bu şirin sahil kasabası Gelibolu’ da yaşar.Her Türk çocuğunun o dönem olanaklarıyla yetiştiği gibi ile içinde örf ve adetlere göre eğitim alır. sonuçta diğer çocuklardan farklı olarak okuma ve yazmayı da öğrenir. Ancak bu süreçten sonra amcası Kemal Reis’ in gemilerinde denizcilik mesleğine ilk adımını atar.
Piri Reis denizcilik faaliyetlerine amcası ile Akdeniz’de korsanlık yaparak başladı. Gırnata da eziyet ve katliama uğrayan Müslümanlar Osmanlı devletinden yardım istedi. Fakat o zamanlarda Osmanlı devletinde uzun sefere çıkacak donanması bulunmuyordu. Bu sebeple Piri reisin amcası Kemal reisten yardım istenildi ve Osmanlı devleti adına İspanya’dan Kuzey Afrika’ya taşıdı.
Piri Reis 14 yıl amcasıyla beraber seferlere çıktı. Bu seferlerde denizciliğe ait tüm bilgileri ve mesleki beceriyi kazandı.
Piri Reis’in Kitabı
Pîrî Reis’in Kitâb-ı Bahriyye adlı eserinin ilk sayfası (TSMK, Hazine, nr. 642)
Piri Reis Kemal Reis ile geçirdiği 14 yılı ve o yıllara ait tüm bilgilerini “Kitab-ı Bahriye” adlı eserinden bu günlere aktarıyor. Aynı zamanda Korsika yakınlarındaki Pianosa adasını amcası ile ele geçirdiklerini, ada halkını esir ederek şehri yağmaladıklarını, İspanya’nın önemli liman şehri Belensiye (Valencia) önlerinde yedi barça (tüccar gemisi) zapt ettiklerini ifade eder (Kitâb-ı Bahriye, s. 518, 578, 596, 636).
Piri reis kimdir ?
Piri Reis amcasının ölümü üzerine denizlere ara vererek Gelibolu daki evine dönmüştür. Usta denizcilik bilgisinin yanı sıra haritacılık bilgisiyle bu yıllarda hazırladığı. “Dünya haritası” ve “Kitab-ı Bahriye” Önemli bir denizcilik kılavuzudur.
Piri Reis, denizcilik alanında zamanının en önemli bilim adamları arasında yer almıştır. Aynı zamanda ana dili dışında Rumca, İtalyanca, İspanyolca hatta Portekizce bildiği anlaşılıyor. Dünya haritasını hazırlarken, bu dillerdeki eserlerden yararlandığını kendisi yazmıştır.
Eserleri:
“KİTAB-I BAHRİYE” (Ege ve Akdeniz kılavuzu): Piri Reis değişik zamanlarda Ege, Adriyatik, İtalya, Fransa, İspanya ve Tunus limanlarında inceleme yapma fırsatı bulmuştur. Buralara ilişkin notlarında tarihi, coğrafi ve denizleriyle ilgili ayrıntılı bilgiler yer almaktadır. Bahriye kitabı 1521 ve 1525 tarihlidir. Asıllarından kopya edilmiş nüshaları İstanbul, Berlin, Dresden, Bolonya, Paris, Viyana ve Londra’. özel ve devlet kütüphanelerinde bulunmaktadır.
“DÜNYA HARİTASI” 1513 tarihinde I. sini, 1528 tarihinde de 2. sini hazırladığı dünya haritaları, renkli olarak ve deri üzerine yapılmıştır. Bugün asıl ve kopyaları parçalanmış halde nüshaları mevcuttur.
Diğer Kimdir ? yazılarımız için tıklayınız.
Leave a Reply